Circadiane ritmestoornissen

Circadiane ritmestoornissen worden gekenmerkt door verschuivingen in het slaap-waakritme ten opzichte van het sociale 24-uurs ritme, zonder dat de slaap zelf gestoord is. De meest voorkomende vorm van een circadiane ritmestoornis is het Delayed Sleep Phase Syndrome (DSPS).

Bij DSPS is de slaapfase vertraagd, waardoor patiënten moeite hebben om op tijd in slaap te vallen en ook om op sociaal wenselijke tijden op te staan. Dit kan leiden tot ernstige functioneringsproblemen op school of werk, en in sommige gevallen zelfs tot uitval. DSPS komt naar schatting voor bij ongeveer 0,17% van de volwassenen, maar de prevalentie ligt veel hoger bij pubers en adolescenten, waar het percentage tussen de 7 en 16% kan liggen.

Het Centrum voor Slaapgeneeskunde voert uitgebreide diagnostiek uit voor circadiane ritmestoornissen, waaronder:

• Polysomnografie (PSG): om de slaapkwaliteit en het slaap-waakritme te meten.
• Actigrafie: een niet-invasief onderzoek dat bewegingen registreert over meerdere dagen en nachten om patronen in de slaap-waakcycli vast te leggen.
• Melatoninebepaling (DLMO – Dim Light Melatonin Onset): een test om te bepalen wanneer het lichaam begint met de aanmaak van melatonine, een hormoon dat helpt om het slaap-waakritme te reguleren.

Het Centrum voor Slaapgeneeskunde biedt gespecialiseerde zorg voor zowel volwassenen als kinderen met circadiane ritmestoornissen. Hierbij ligt de focus op het afstemmen van de slaapfase op het sociale ritme en het verbeteren van de algehele levenskwaliteit.

De behandeling van circadiane ritmestoornissen is multidisciplinair en bestaat uit:

• Chronotherapie: een techniek waarbij het slaap-waakritme geleidelijk wordt verschoven naar het gewenste tijdstip.
• Lichttherapie: dit helpt om de slaap-waakcyclus te verschuiven door blootstelling aan helder licht op specifieke tijden van de dag.
• Medicatie: soms wordt melatonine voorgeschreven of slaapmedicatie toegepast om het slaapritme te reguleren.

Bij zowel volwassenen als kinderen kan de behandeling kortdurend intensief zijn, met begeleiding om ervoor te zorgen dat de therapie slaagt.