Een epileptische aanval kan er heftig uitzien, maar in veel gevallen is medische hulp niet direct nodig. Toch is het belangrijk dat omstanders weten wat ze wél en níet moeten doen om de veiligheid van de patiënt te waarborgen. Op deze pagina lees je hoe je op een rustige, effectieve manier kunt handelen tijdens en na een aanval.
Wat gebeurt er tijdens een epileptische aanval?
Tijdens een epileptische aanval treedt een plotselinge verstoring op in de elektrische activiteit van de hersenen. Dit kan zich uiten in heftige schokken van het lichaam, een verstijfd lichaam, bewustzijnsverlies of afwezigheid. De meeste aanvallen stoppen vanzelf binnen een paar minuten. Het is belangrijk om kalm te blijven en de omgeving zo veilig mogelijk te maken.
- Wacht rustig af tot de epileptische aanval voorbij is.
- Haal objecten weg waaraan de patiënt zich kan bezeren bij wilde bewegingen.
- Probeer niet bewegingen ‘in bedwang’ te houden. U kunt de patiënt en uzelf bezeren.
- Leg eventueel een deken of jasje onder iemands hoofd en maak knellende kleding los.
- Door de patiënt in de stabiele zijligging te leggen, met het hoofd iets naar achteren, voorkomt u dat er speeksel in de luchtpijp komt. Houdt de tijdsduur van de aanval in de gaten!
Wanneer een aanval langer duurt dan vijf minuten of als de ene aanval overgaat in de andere, roep dan de hulp in van een arts (112). Dan is het nodig een medicijn te geven dat de aanval stopt. Zoek naar een medische informatiekaart, een SOS-bandje of het medicijn.
Na een hevige aanval komt de ademhaling vanzelf weer op gang. Na een zware aanval kan de patiënt verward zijn; hij of zij heeft meestal behoefte aan rust.
Wat moet je juist niet doen?
- Stop nooit iets in de mond. Je voorkomt geen tongbeet en het kan juist schade veroorzaken.
- Probeer geen schokkende bewegingen tegen te houden. Dit kan letsel veroorzaken.
Raak niet in paniek. Blijf zelf zo rustig mogelijk, dat helpt ook de omgeving.
Wanneer is medische hulp nodig?
In de meeste gevallen is een epileptische aanval geen reden om 112 te bellen. Er zijn wel uitzonderingen waarbij direct medische hulp noodzakelijk is:
Bel 112 als:
- De aanval langer dan 5 minuten duurt.
- Er meerdere aanvallen achter elkaar plaatsvinden (status epilepticus).
- De persoon niet bijkomt na de aanval.
- De aanval plaatsvindt in het water of op een gevaarlijke locatie.
- De persoon gewond is geraakt.
- Het de eerste keer is dat je de persoon een aanval ziet krijgen.
Let op: Kijk of de persoon een SOS-kaart, armband of informatie bij zich draagt over medicijnen of medische gegevens.