Gegeneraliseerde epilepsie
Wat is gegeneraliseerde epilepsie?
Bij gegeneraliseerde epilepsie zijn beide hersenhelften tegelijk betrokken bij een epileptische aanval. Dat betekent dat de elektrische ontladingen in de hersenen niet beperkt blijven tot één gebied (zoals bij focale epilepsie), maar direct in het hele brein zichtbaar zijn. Hierdoor kunnen aanvallen vaak plotseling ontstaan en verloopt het bewustzijn meestal volledig verstoord.
Soorten gegeneraliseerde aanvallen
Binnen gegeneraliseerde epilepsie bestaan verschillende aanvalstypen. De bekendste zijn:
- Tonisch-clonische aanvallen (grand mal)
Plotseling bewustzijnsverlies, verstijven en daarna schokken van het hele lichaam. - Absences (petit mal)
Korte momenten van afwezigheid, vaak enkele seconden, waarbij iemand stopt met praten of bewegen. - Myoclonische aanvallen
Schokjes in armen of benen, vaak kort en heftig, soms meerdere keren achter elkaar. - Tonische aanvallen
Plotseling verstijven van het lichaam, vaak tijdens de slaap. - Atonische aanvallen (drop attacks)
Het plotseling verslappen van de spieren, waardoor iemand kan vallen. - Clonische aanvallen
Ritmische schokken van het hele lichaam, zonder voorafgaand verstijven.
Oorzaken van gegeneraliseerde epilepsie
De oorzaak kan verschillen per patiënt. Vaak gaat het om:
- Genetische factoren – bepaalde epilepsiesyndromen zijn erfelijk bepaald.
- Ontwikkelingsstoornissen in de hersenen
- Stofwisselingsstoornissen of genetische syndromen
- Soms blijft de oorzaak onbekend.
Diagnose
Een EEG-onderzoek (hersenfilmpje) laat vaak zien dat de epileptische activiteit in beide hersenhelften tegelijk voorkomt. Daarnaast kan een MRI-scan of andere onderzoeken helpen om afwijkingen in de hersenen uit te sluiten.
Behandeling
De behandeling van gegeneraliseerde epilepsie bestaat meestal uit:
- Medicatie (anti-epileptica), zoals valproaat, levetiracetam of lamotrigine.
- Ketogeen dieet of modified Atkins-dieet bij moeilijk behandelbare epilepsie.
- Epilepsiechirurgie of neuromodulatie (zoals nervus vagus stimulatie of diepe hersenstimulatie), in uitzonderlijke gevallen.
- Leefstijladviezen: voldoende slaap, vermijden van uitlokkende factoren zoals alcohol of flitslicht.
Leven met gegeneraliseerde epilepsie
Gegeneraliseerde epilepsie kan grote invloed hebben op dagelijks leven, school en werk. Veiligheid is belangrijk, bijvoorbeeld bij sporten, fietsen of zwemmen. Ook het hebben van een rijbewijs is aan regels gebonden. Goede begeleiding door een gespecialiseerd behandelcentrum zoals Kempenhaeghe kan helpen bij het vinden van de juiste behandeling en ondersteuning.