“Iedereen een stem”
Alhoewel de werkzaamheden in een klinische omgeving anders zijn dan op een school, zoeken de vakgroepen logopedie van Kempenhaeghe en De Berkenschutse al sinds 2012 de samenwerking op. Het laatste resultaat van die samenwerking zijn borden met pictogrammen bij De Hoeve in Heeze. De borden zijn een hulpmiddel waarmee kinderen en ouders/verzorgers en begeleiders makkelijker hun communicatie kunnen ondersteunen.
Logopedie Berkenschutse en Kempenhaeghe slaan handen ineen
Logopedisten Kim Brok (Kempenhaeghe) en Suzanne Immers (De Berkenschutse) zijn samen met hun collega-logopedisten betrokken bij deze vorm van ondersteunde communicatie (OC). Ze vertellen dat TaalActiviteitenKaarten (TAK) met pictogrammen al heel lang worden gebruikt als hulpmiddel voor niet of nauwelijks sprekende kinderen. “Omdat zij informatie missen en moeizamer verwerken, is visuele informatie ook heel belangrijk voor kinderen met epilepsie en/of een verstandelijke beperking. Door pictogrammen aan te wijzen kunnen zij zich uiten over een bepaald onderwerp, een stukje regie voeren in gesprek, gevoelens uiten of vragen stellen”, legt Kim uit.
Ideaal
De formule is eenvoudig. De logopedisten selecteerden pictogrammen en plaatsten deze in een format. “We bedachten speciaal voor De Hoeve kaarten en probeerden deze uit met kinderen van Den Vinckert en De Berkenschutse”, vertelt Suzanne. De Hoeve is hiervoor een ideale plek omdat hier veel kinderen komen van de woongroepen, maar ook vanuit het opnamecentrum én de school. Kim vertelt dat er bij de konijnen een OC-bord hangt. “In het midden staat een konijn. Daaromheen pictogrammen die bijvoorbeeld handelingen of gevoelens uitbeelden. Zoals ‘aaien’, ‘slapen’, ‘bang’, ‘lief’, ‘voeren’, ‘groot’, en ‘klaar’. “Een ouder of begeleider die met een kind naar de dieren gaat kijken, kan in gesprek gaan door pictogrammen aan te wijzen. En misschien gaan niet-sprekende kinderen zelfs wel pictogrammen aanwijzen!”
Mensenrecht
Kim en Suzanne hopen dat veel ouders en begeleiders de weg naar de borden zullen vinden. “Als het aan ons ligt, hangen we op meerdere plekken rondom Kempenhaeghe zulke borden op, zodat steeds meer mensen ervan kunnen profiteren. We vinden het belangrijk om iedere bewoner en iedere leerling een stem te geven. Want communiceren is een mensenrecht, ook al kun je niet spreken.”
OC
De logopedisten willen ondersteunde communicatie nog zichtbaarder en toegankelijker maken. “OC is maatwerk. We kunnen kinderen en volwassenen die moeite hebben met communiceren via verschillende OC-middelen een stem geven. Bijvoorbeeld door software op een iPad te installeren waarbij zij door plaatjes aan te wijzen zinnen kunnen formuleren die voor hen worden uitgesproken! Als ze ontdekken hoe leuk communiceren kan zijn, helpt hen dit in hun spreekervaring.”